Chuly sưu tầm
Chuyến Xe Về Giữa Mùa Xuân.
Theo lời bác tài thì chuyến xe này là chuyến chót. Chuyến cuối cùng của một năm sắp đi qua. Ba mươi Tết rồi còn gì.
Trời xẩm tối rồi. Hành khách thở phào như vừa được ban một ân huệ may mắn. Không may sao được, khi chuyến xe chạy qua cả một đoạn đường gồ ghề, lắt léo mang đầy vết tích của những cuộc giao tranh mà không va phải một trái mìn nào !
Tất cả có bốn mạng ngồi rộng tuyênh toang trên hai hàng ghế. Một người đàn bà chít khăn tang. Một bà cụ mái tóc như sương tuyết. Một cái lồng gà trong nhốt một con chó nhỏ. Và một gã đàn ông thương tật vừa được giải ngũ. Như thế, kể cả bác tài thì chuyến xe có năm mạng sống: bốn người và một con chó nhỏ. Con chó lông đen tuyền, mắt đen tuyền, mõm cũng đen tuyền, cả thân hình của nó là một khối đen cục mịch, lũn chũn, lâu lâu lại thấy phát ra những tiếng rít lên ư ử. Tiếng rít của nó bị át đi bởi tiếng động cơ nổ ồn ào của chiếc xe lam cũ kỹ. Đường nhiều ổ gà. Chiếc xe lồng lên. Lắc bên này. Ngả bên kia. Chồm tới. Giật lui. Đảo lên từng vòng.
Bà cụ có vẻ mệt. Thiếu phụ cũng ngả đầu lim dim lên vách gỗ. Chỉ có gã đàn ông là ngồi lầm lì. Gã mơ màng nhìn ra hai bên đồng lầy. Lúa đang mọc nhưng lưa thưa. Nhiều thửa ruộng xám đen, còn ghi rõ những nét toác nứt nẻ. Một màu xám ảm đạm chạy dài hun hút tới chân trời. Trên cao, mây đục như màu chì đang ngả màu tím thẫm. Gió lồng lộng thổi lùa qua khung cửa hẹp. Chiếc xe vẫn lắc lư. Hai bắp tay của bác tài xế vồng lên. Những đường gân nổi lên cuồn cuộn để chế ngự chiếc xe vật vã.
Vội lắm rồi ! Bây giờ là chiều Ba mươi. Chuyến xe này là chuyến chót….Tốc độ xe chợt vọt lên chút nữa theo sự hứng khởi của bác tài. Kim đồng hồ chỉ tốc lực tới tám cây số giờ. Đường sóc như vậy kể là nhanh. Đây là hố mìn chưa lấp. Nọ là di tích của của những chướng ngại vật. Cái xác xe đò cháy rụi hôm nào còn nằm tênh hênh bên lề đường. Rồi những chiếc xe bò vụn nát không còn nhận ra hình thù. Còn có cả những đám tàn than chất đen thui thành từng đụn nhỏ : Xác người, xác trâu bò hay chỉ là dấu tích của những kiện hàng ?
….
Bỗng cái xe chợt hãm bớt đà và từ từ chậm lại. Trước mũi xe là một cái hố lớn. Dưới lòng hố là một cái thùng xe đã han gỉ. Sau cái khung xe có bóng một người bận áo đen. Bóng người áo đen bị che lấp chỉ còn một bàn tay gầy guộc giơ lên vẫy. Bác tài xế chùn tay ga , giọng sững sờ sau khi thoáng thấy có cả một họng súng đen ngòm:
– Thôi chết….mình tới số rồi !!
Bóng đen bây giờ đứng hẳn lên. Một khuôn mặt trắng bệch hiện ra sau mớ tóc bù xù. Khuôn mặt rất trẻ, chưa quá hai mươi, đáng gọi là cậu hơn là anh, là chú hay bác. Cậu ta là người “bên kia”. Khẩu súng nói lên điều đó, nhưng nói một cách hiền từ chứ không dữ dằn như bất cứ lúc nào nhào lên xung kích.
Mọi người đổ dồn cả về phía đó. Sự ước lượng bây giờ chính xác hơn. Nhất định cậu này chỉ tới mười lăm. Cậu giơ khẩu súng lên ngang đầu bằng cả hai cánh tay gầy guộc. Vẻ mặt không giấu được sự lo âu, bối rối, cậu ta ấp úng :
– Em…em…hồ…ồi… ch..á..ánh ! Nhờ các bác dẫn về đồn ….
Bác tài trở nên bình tĩnh hơn. Bác đáp lại bằng giọng nửa như giễu cợt, nửa như phân trần :
– Lộn rồi chú ơi ! Ở đây đâu có ai là lính. Muốn trở về , chú phải lên tuốt mé trển kìa !
Cậu nhỏ vẫn giữ nguyên cái thế để súng lên ngang đầu, từ tốn bước lên khỏi miệng hố. Rồi như không thấy bóng dáng bộ đồ lính treillis nào, cậu buông khẩu súng xuống, tiến lại gần bác tài :
– Thế thì chỗ nào có lính Quốc Gia, bác chở tôi tới !
Bác tài lắc đầu lia lịa :
– Trễ quá rồi. Tôi đâu có quay lại mé trển. Mà chỉ ở trển mới có lính đóng thôi.
– Xa không ?
– Năm bẩy cây số lận !
– Vậy miệt dưới không có ai hết cả sao ?
– Không có ai hết ! Qua Giêng chắc mới có lính mở đường tới đó.
– Vậy cho tôi theo bác để rồi nằm chờ được không ?
– Ý ! Làm sao được. Tui có gia đình, tội nghiệp tui !
– Thì bác giữ cây súng này làm bằng. Có khi còn lãnh thưởng !
– Tui hổng ham. Tui không dính vô chuyện gì hết. Tui làm ăn chất phác mà.
Cậu nhỏ sẵng giọng :
– Bác không cho tôi theo thì bác ở đây với tôi luôn !
Bác tài dẫy nẩy lên :
– Ý ! Cha Nội ! Chơi cửa cha con nhà người ta đó sao ! Vậy là tác phong Việt Cộng, chớ hồi chánh nỗi gì !!!
Gã thương binh ngồi ở sau xe, từ nẫy vẫn theo dõi câu chuyện bây giờ mới lên tiếng :
– Theo tôi về được không ? Mai mốt tôi dẫn lên đồn.
Bác tài múa hai tay lên:
– Ui da ! Vậy là ngon quá cỡ rồi còn gì.
Cậu cán binh rời chỗ đứng, tiến lại phía sau xe. Cậu giương cặp mắt bạc nhược lên nhìn gã đàn ông. Gã nói tiếp :
– Cậu đưa súng cho tôi.
– Bác biết xài hả ?
– Mấy thứ này nhằm nhò gì ! Lính Quốc gia thu được dài dài..
Cậu cán binh thở phào :
– Vậy mà tôi cứ ngỡ….
– Ngỡ gì ?
– Ngỡ bác là người của Mặt Trận.
– Thì sao ?
– Thì tôi phải bắn bác trước kẻo bác bắn tôi.
Gã đàn ông mỉm cười :
– Ui ! Đồng chí với nhau cả, sao nỡ tay thế !
Cậu nhỏ ấp úng:
– Tại tôi “quay”. Ở trỏng, tội quay đáng bắn bỏ !
Bác tài xế chờ đợi thấy lâu, vội nói :
– Thôi mời lên xe đi. Trễ rồi.
Chiếc xe lại bắt đầu chuyển động. Nó bò qua một mô cao rồi lũn cũn men theo một lối đi được in dấu bởi chiếc xe mười bánh băng qua những chướng ngại vật.
Cái cảnh len lỏi theo lốt bánh xe này không ai lấy làm lạ . Chuyện ấy bình thuờng. Như một chuyến xe bình thường trở về giữa mùa Xuân trên một giải đất vẫn đang còn triền miên trong khói lửa.
…….
Nhật Tiến
(1972)
