Bản quyền hình ảnhGETTY IMAGESThan phiền về tình trạng đàn áp cử tri đang nổ bùng trước cuộc bầu cử giữa kỳ ở Mỹ. Giới phê bình nói rằng một số tiểu bang đang áp dụng thủ tục ghi danh đi bầu khắt khe hơn để hạn chế số người bỏ phiếu.
Đã có những cáo buộc về sự đàn áp cử tri trong các cuộc bầu cử trước đó, nhưng các cáo buộc hiện nay nghiêm trọng hơn nhiều, các chuyên gia nói.
Điều gì đang xảy ra?
Nhiều tiểu bang, phần lớn do đảng Cộng hòa nắm quyền, đã đưa ra luật mới, nói rằng điều đó cần thiết để ngăn chặn nạn gian lận cử tri đang lan tràn.
Giới phản đối những biện pháp kiểm soát mới nói rằng nguy cơ gian lận rất thấp và mục tiêu thực sự của những biện pháp này là ngăn chặn các nhóm cụ thể – chẳng hạn như dân tộc thiểu số, những người có khuynh hướng ủng hộ đảng Dân chủ – được bỏ phiếu.
Viết về chủ đề này, bà Vanessa Williamson, một nhà nghiên cứu về ngành cai trị tại Viện Brookings, Washington, DC, nhận định: “Tình trạng này đang xảy ra ở những nơi mà đảng Cộng hòa hiện đang kiểm soát, nhưng lo ngại rằng họ có thể mất đi quyền kiểm soát đó”.
“Không thể phủ nhận rằng những lựa chọn này mang tính chiến lược vì nhiều lý do, bởi vì các quan chức bầu cử địa phương và tiểu bang thường tuyên bố rất rõ về ý định loại bỏ một số thành phần nhất định ra khỏi danh sách cử tri.”
Những việc này đang diễn ra ở đâu?
Kể từ cuộc bầu cử năm 2010, 24 tiểu bang đã đưa ra những hạn chế mới.
Nhưng trước ngày bầu cử giữa kỳ ngày 6 tháng 11 tới đây, sự chú ý phần lớn tập trung vào ba tiểu bang vì những lý do khác nhau.
Florida
Nhiều người trong số 1.5 cựu tù nhân sẽ không được phép bỏ phiếu, vì Florida là một trong số rất ít tiểu bang không cho phép người từng phạm tội được bỏ phiếu trừ khi được thống đốc ân xá.
Trong số này có khoảng gần 500.000 người Mỹ gốc Phi, thường có truyền thống bỏ phiếu cho đảng Dân chủ.
Luật tước quyền bỏ phiếu do Thống đốc đảng Cộng hòa Rick Scott đưa ra. Ông Scott đã đắc cử hai cuộc tranh cử vào ghế thống đốc chỉ với 60.000 phiếu. Ông Scott hiện đang ứng cử vào Thượng viện.
Thống đốc Scott đã đảo ngược một chính sách đã khôi phục quyền đi bầu đối với hàng chục nghìn tội phạm, và ngăn chặn hàng chục ngàn người khác có cơ hội bỏ phiếu.
Bản quyền hình ảnhGETTY IMAGESCuộc đua vào dinh thống đốc là một cuộc đua khá khít khao giữa ứng viên đảng Dân chủ Andrew Gillum, người muốn trở thành nhà lãnh đạo da đen đầu tiên của tiểu bang, và ứng viên đảng Cộng hòa Ron DeSantis. Ông Scott đang đối mặt với ứng viên đảng Dân chủ Bill Nelson trong một cuộc tranh cử khít khao khác vào Thượng viện.
Trong ngày đi bầu, cử tri ở Florida cũng sẽ bỏ phiếu xem có nên phục hồi quyền đi bầu cho các phạm nhân cũ trong tiểu bang hay không.
Đây là một thay đổi có thể có tác động đáng kể trong một tiểu bang được gọi là ”swing state” [nơi sự chênh lệch giữa ủng hộ Cộng hòa hay Dân chủ thay đổi theo từng kỳ bầu cử], với 29 phiếu đại cử tri – trong năm 2016, Donald Trump thắng Hillary Clinton chỉ với 112.000 phiếu.
Georgia
Theo hãng thông tấn AP, hơn 50.000 đơn ghi danh đi bầu của cử tri – 70% trong số đó của người Mỹ gốc Phi, – đã bị hoãn vì những vấn đề bị cáo buộc liên quan đến việc nhận diện.
Đó là vì “luật đối chiếu chính xác” yêu cầu đơn ghi danh đi bầu phải có dữ kiện chính xác y như dữ kiện hiện có trên bằng lái xe hoặc dữ liệu cơ quan An sinh xã hội đang có về cử tri. Những người có đơn ghi danh đi bầu hiện đang chờ giải quyết đã được yêu cầu xác nhận danh tính, và điều này gây ra nhiều hoang mang.
Bản quyền hình ảnhREUTERSTổng Thư ký Tiểu bang Georgia, ông Brian Kemp, ứng cử viên đảng Cộng hòa cho chức thống đốc, trong bài viết của mình, nói rằng ông giám sát quá trình bầu cử và phủ nhận bất kỳ nỗ lực đàn áp cử tri nào. Chiến dịch tranh cử của ông cho biết những cử tri bị ảnh hưởng có thể giải quyết bất kỳ vấn đề nào trước hoặc trong ngày bầu cử.
Cuộc tranh cử vào ghế thống đốc tiểu bang là một trong những cuộc đua quyết liệt nhất trong mùa bầu cử này. Ứng cử viên đảng Dân chủ Stacey Abrams đang hy vọng trở thành thống đốc nữ da đen đầu tiên của Georgia, nói rằng luật bầu cử mới, được thông qua năm ngoái, được đưa ra để “tạo khó khăn hơn” cho cử tri.
Cũng đã có tường trình về việc đơn ghi danh đi bầu của hơn 100.000 cử tri bị hủy bỏ năm ngoái vì lý do không đi bầu trong các cuộc bầu cử gần đây, cũng như khiếu nại về việc hơn 200 trạm bỏ phiếu trên khắp tiểu bang bị đóng cửa trong sáu năm qua
North Dakota
Tiểu bang North Dakota thông qua một luật mới yêu cầu cử tri phải mang căn cước có tên, ngày sinh và địa chỉ cư trú. Yêu cầu này có tác động đặc biệt đến hàng ngàn thổ dân Mỹ sống trong các bộ lạc không có địa chỉ đường phố – mà chỉ có hộp thư bưu điện.
Đầu tháng này, Tối cao Pháp viện đã ủng hộ luật đi bầu mới này, được thống đốc đảng Cộng hòa Doug Burgum phê chuẩn năm 2017. Điều đó có nghĩa rằng các yêu cầu hiện nay khác với các yêu cầu trong cuộc bầu cử sơ bộ được tổ chức chỉ vài tháng trước đây, điều này có thể gây nhầm lẫn cho một số cử tri.
Giới ủng hộ luật bầu cử mới nói rằng đó là một cách để ngăn chặn gian lận bầu cử, vì tiểu bang Georgia không yêu cầu cử tri phải ghi danh đi bầu – mọi người có thể bỏ phiếu bằng cách đưa ra căn cước tại các điểm bỏ phiếu.
Họ nói thêm rằng cử tri bị ảnh hưởng có thể liên lạc với điều phối viên 911 của quận để được cấp địa chỉ.
Tuy nhiên, các nhà phê bình nói rằng quá trình này rất tốn kém và không đơn giản như vậy.
Luật mới có thể có tác động quyết định đến cuộc đua vào Thượng viện. Ứng cử viên Dân chủ Heidi Heitkamp, người đang đối mặt với ứng cử viên đảng Cộng hòa Kevin Cramer, đắc cử năm 2012 với ít hơn 3.000 phiếu.
Căng thẳng cũng đã nổ ra ở Bắc Carolina và Kansas qua các quy tắc nhận diện khó khăn hơn
Tình hình toàn quốc thì sao?
Các tiểu bang Hoa Kỳ có những điều kiện bỏ phiếu khác nhau, nhưng nói chung đang có một nỗ lực khuyến khích mọi người ghi danh đi bầu. Nhiều tiểu bang cho phép cử tri bỏ phiếu sớm hoặc ghi danh tại các điểm bỏ phiếu ngay cả trong ngày bầu cử.
Nghiên cứu của nhóm nghiên cứu phi đảng phái Pew Research, công bố trong tuần này, cho thấy hai phần ba dân Mỹ nghĩ rằng “nên làm mọi thứ có thể để cho mọi cử tri có thể dễ dàng bỏ phiếu.” Một phần ba dân nói rằng “cử tri cần phải chứng minh họ thực sự muốn bỏ phiếu” bằng cách ghi danh trước.
“Tuy nhiên, đảng Cộng hòa có khuynh hướng ủng hộ việc xóa bỏ cử tri ra khỏi danh sách đi bầu nếu họ không bỏ phiếu trong những năm gần đây, hoặc chưa xác nhận phiếu ghi danh”, tường trình của Pew cho biết thêm rằng có người ta lo ngại về việc cử tri đủ điều kiện bị cấm bầu cử hơn là những phiếu bầu không hợp lệ.
Bình luận về những cáo buộc đàn áp cử tri, Ari Berman, tác giả của Give Us the Ballot và một nhà báo viết cho tạp chí Mother Jones, nói với đài NPR: “Chúng ta thấy Đảng Cộng hòa đang có một nỗ lực cố gắng hạn chế quyền đi bầu, và nỗ lực này đang diễn ra ở các tiểu bang trên toàn quốc.”
Bản quyền hình ảnhGETTY IMAGESMỹ bắt cựu quan chức Goldman về bê bối tài chính Malaysia
Bản quyền hình ảnhGETTY IMAGESHai cựu quan chức ngân hàng Goldman Sachs và nhà tài chính Malaysia Jho Low vừa bị các cáo buộc hình sự tại Mỹ liên quan tới một trong các vụ bê bối tài chính lớn nhất thế giới.
Bộ Tư pháp cáo buộc những người này tham dự vào việc đánh cắp hàng tỷ đô la từ quỹ phát triển 1MDB của Malaysia.
Cựu thủ tướng Malaysia bị bắt vì cáo buộc tham nhũng
Cựu Thủ tướng Malaysia Najib Razak bị bắt
Malaysia: Làm sao để truy tố cựu thủ tướng?
Một cựu quan chức ngân hàng của Goldman đã nhận tội, Bộ này nói.
Người còn lại đã bị bắt, nhưng ông Low hiện vẫn thì chưa.
Ông Low, người mà cơ quan công tố nói là có mối quan hệ với các quan chức chính phủ và từng là cố vấn không chính thức của quỹ 1MDB, nói rằng ông vô tội, theo tuyên bố mà nhóm luật sư của ông đưa ra.
Trước đó, ông đã bác bỏ các cáo buộc được đệ trình tại Malaysia, và nói thêm rằng ông sẽ “không thể” được xét xử công bằng tại nước này.
“Ông Low đơn giản là yêu cầu công chúng hãy giữ cái nhìn cởi mở về vụ việc cho tới khi toàn bộ các bằng chứng được đưa ra ánh sáng, mà ông tin là các bằng chứng đó sẽ chứng minh cho sự vô tội của ông ấy,” bản tuyên bố viết.
Goldman, ngân hàng gây quỹ cho 1MDB, hôm thứ Năm nói rằng sẽ “tiếp tục hợp tác với toàn bộ giới chức để điều tra vấn đề này”.
Đây là các cáo buộc hình sự đầu tiên tại Hoa Kỳ đối với vụ bê bối 1MDB.
Bản quyền hình ảnhGETTY IMAGESGiới chức nói hàng tỷ đô la đã bị biển thủ khỏi quỹ đầu tư của nhà nước để mua các tác phẩm nghệ thuật, bất động sản, một phi cơ riêng – và thậm chí giúp cả việc tài trợ cho bộ phim Con sói Phố Wall trong đó có tài tử Leonardo DiCaprio thủ vai chính.
Tịch thu hàng trăm túi chứa ngoại tệ tại nhà ông Najib
Tịch thu hàng trăm túi chứa ngoại tệ tại nhà ông Najib
Malaysia thông qua luật chống ‘tin giả’
Vụ bê bối đã dẫn tới các cuộc điều tra trên toàn thế giới, và đóng một vai trò quan trọng dẫn tới sự thất bại trong kỳ bầu cử đầu năm nay của cựu thủ tướng Malaysia, ông Najib Razak, người bị cáo buộc là đã bỏ túi 700 triệu đô la từ quỹ mà ông thành lập.
Sau đó, ông đã bị cáo buộc tội tham nhũng, lạm quyền và tội hình sự trong việc vi phạm niềm tin tại Malaysia.
Vợ ông, Rosmah Mansor, bị cáo buộc tội rửa tiền.
Cả hai đều bác bỏ và nói họ không làm gì sai trái.
Giới chức Mỹ trước đó đã nộp đơn khởi kiện dân sự nhằm thu hồi các món đồ xa xỉ, tiền mặt và các món đồ khác, được cho là đã mua bằng tiền lấy từ quỹ 1MDB.
Các cáo buộc mới là gì?
Trong vụ việc, cơ quan công tố nói cựu quan chức ngân hàng Goldman Tim Leissner và Roger Ng đã làm việc với ông Low để hối lộ các quan chức chính phủ nhằm giành được các giao dịch về 1MBD cho Goldman Sachs.
Bản quyền hình ảnhGETTY IMAGESGoldman trước đó bác bỏ việc ông Low là khách hàng, sau khi các viên chức giám sát trình tự tuân thủ quy định hoạt động tài chính nêu quan ngại về nguồn tiền của ông này.
Nhưng trong vụ này, các cựu nhân viên trên, cùng với những người khác tại Goldman, đã làm việc để che giấu sự tham gia của ông Low, cơ quan công tố nói.
Hai nhân viên ngân hàng trên đã làm việc trong các giao dịch chào mời ba hợp đồng vay vào năm 2012 và 2013, theo đó kêu gọi được khoảng 6,5 tỷ đô la cho quỹ, và đem về cho Goldman 600 triệu đô la, bản cáo trạng viết.
Số tiền lẽ ra dùng để hỗ trợ các dự án phát triển, nhưng cơ quan công tố nói ba người trên đã “âm mưu rửa tiền” hơn 2,7 tỷ đô la thông qua hệ thống tài chính Hoa Kỳ.
Những người này bị cáo buộc đã dùng tiền để hối lộ và “hưởng lợi cho cá nhân và cho thân nhân của mình”.
Bản quyền hình ảnhEPANhững người bị cáo buộc nói gì?
Ông Low, đã bị các cáo buộc hồi đầu năm nay tại Malaysia, lặp đi lặp lại lời tuyên bố rằng ông vô tội. Ông nói các cáo buộc của Malaysia mang động cơ chính trị.
Ông Leissner, từng là chủ tịch khu vực Đông Nam Á của Goldman và là giám đốc đồng điều hành, đã nhận tội âm mưu rửa tiền và vi phạm luật chống hối lộ của Hoa Kỳ.
Mr Leissner, người đã rời khởi Goldman từ 2/2016, đã bị lệnh phạt 43,7 triệu đô la.
Ông Ng là một giám đốc điều hành của Goldman cho tới khi ra đi, 5/2014. Ông bị bắt tại Malaysia hôm thứ Năm.
Phụ nữ gốc Việt đầu tiên tranh cử ở Massachusetts: ‘Tôi muốn cờ vàng được công nhận’
Trâm Nguyễn người phụ nữ Mỹ gốc Việt đầu tiên tranh cử vào Hạ viện của tiểu bang Massachusetts với hy vọng trở thành sự kết nối giữa chính quyền và cộng đồng người Việt ở đây.
Với sự ủng hộ cựu Tổng thống Barack Obama và cựu Bộ trưởng Ngoại giao Hillary Clinton, người phụ nữ 31 tuổi từng là di dân tị nạn từ Việt Nam cho VOA biết rằng cô đang có nhiều cơ hội để giành chiến thắng trong kỳ bầu cử giữa kỳ vào ngày 6/11.
Cha tôi từng phục vụ trong chiến tranh Việt Nam cùng với quân đội miền nam Việt Nam và sau đó là tù nhân chiến tranh trong trại cải tạo trong 8 năm. Tôi thực sự coi trọng cờ vàng với 3 sọc đỏ. Vì vậy tôi rất muốn giúp đỡ trong việc thúc đẩy các nỗ lực để lá cờ đó được công nhận là cờ chính thức của cộng đồng người Việt ở Massachusetts.Trâm Nguyễn, ứng cử viên dân biểu tiểu bang Massachusetts
Nếu chiến thắng, cộng đồng người Việt sẽ có một đại diện tại Hạ viện tiểu bang để giúp lên tiếng cho họ về nhiều vấn đề, theo ứng cử viên đảng Dân chủ đại diện cho Quận 18 Essex. Cô cũng hy vọng sẽ có cơ hội thúc đẩy nỗ lực để “cờ vàng ba sọc đỏ” của chính quyền miền Nam Việt Nam được chính thức công nhận tại tiểu bang này.
Từ một người tị nạn…
Trâm Nguyễn tới Mỹ cùng gia đình năm 1992 khi mới 5 tuổi. Gia đình cô được đón nhận tại thành phố Lawrence của Massachusetts như những người dân tị nạn chính trị. Tuy nhiên cô đã có được một nền giáo dục tốt và trở thành một luật sư. Và giờ đây cô muốn làm điều gì đó để trả ơn cho cộng đồng.
Sau khi tốt nghiệp trường Luật Northeastern, Trâm Nguyễn trở thành một luật sư của công ty Luật Greater Boston Legal Services nơi cô giúp đỡ về mặt pháp lý cho nhóm người dễ bị tổn thương.
